Dưới đây là những thời kỳ phát triển của trẻ và những lưu ý của bố mẹ khi con có vấn đề
1.Thời kỳ sơ sinh
Não bộ trẻ phát triển sơ khai nên các hoạt động chủ yếu là các phản xạ tự nhiên, bản năng.
Phản xạ bẩm sinh: bú, mút, nuốt, nắm bàn tay…, phản xạ tăng trương lực cơ các chi.
Nhận biết: biết mùi cơ thể của mẹ, khoảng 2-3 tuần trẻ dõi theo vật di chuyển chậm.
2.Trẻ 2-3 tháng tuổi
Cá nhân xã hội: nhìn theo vật chuyển động, xuất hiện “nụ cười xã hội” khi thấy mặt người, hóng chuyện khi 3 tháng. Có khả năng tự trấn an (đưa tay lên mồm hoặc mút ngón tay), thể hiện sự khó chịu bằng khóc.
Vận động tinh: giữ vật trong tay, xu hướng đưa đồ vào miệng.
Ngôn ngữ: phát ra âm nhỏ trong họng.
Vận động thô: có thể lật ngửaà nghiêng, khung chậu duỗi rộng, ngẩng đầu khi nằm sấp.
- Trẻ cần đi khám khi
Không đáp ứng âm thanh
Không nhìn theo vật di chuyển
Không cười với người khác
Không cho tay vào mồm
Không nâng được đầu khi nằm sấp hoặc bế thẳng người.
3.Trẻ 4-6 tháng
CNXH: hứng thú đồ chơi phát ra tiếng động, quan sát và biểu lộ vui đùa với mọi ngườià khóc khi khoong được chơi nữa, tò mò môi trường xung quanh, thích nhìn mình trong gương.
VĐTinh: cầm nắm bằng lòng bàn tay và cắm gặm đồ.
NN: reo cười thành tiếng, phát âm a,u,ư.., khóc theo các cách khác nhau thể hiện đói, sự khó chịu..
VĐThô: trẻ lật sấp ngửa, nâng đầu khi nằm sấp, đứng khi giữ, tập ngồi khi 6 tháng, cầm nắm chắc và vung vẩy đồ chơi
- Trẻ cần đi khám khi
Không cố gắng lấy đồ trong tầm với
Không thể hiện cảm xúc với người chăm sóc
Không đáp ứng với âm thanh xung quanh
Khó khăn khi cho đồ vật vào miệng
Giảm hoặc tăng trương lực cơ quá mức
Không cười thành tiếng hoặc phát ra các âm (a,e,o)
4.Trẻ 7-9 tháng
CNXH: biết chơi giả vờ, phân biệt lạ quen, có cảm xúc vui và sợ, có cử chỉ giao tiếp, có đồ chơi ưa thích, biết chơi ú òa…
VĐTinh: sử dụng 2 tay, nhặt vật nhỏ bằn ngón cái và ngón trỏ.
NN: đáp ứng khi gọi, có âm đơn và âm lặp, hiểu từ “không”, nhìn theo hướng đồ vật rơi, từ 9 tháng trẻ sử dụng ngón trỏ chỉ về phía đồ vật.
VĐThô: tập ngồi vững, tập bòà bò được, có thể đứng vịn.
- Trẻ cần đi khám khi
Không đứng được khi có trợ giúp
Không ngồi được với sự trợ giúp
Không bập bẹ âm lặp “baba, mama, da da”
Không chơi được trò chơi tương tác đơn giản
Không đáp ứng khi gọi tên
Không phân biệt lạ quen
Không biết chuyển đồ vật trên 2 tay
5.Trẻ 10-12 tháng
CNXH: chỉ tay khi có nhu cầu, biết gây sự chú ý, quan sát và bắt chước đơn giản, tìm hiểu đồ vật theo nhiều cách (lắc, ném, đập)
VĐTinh: nhận ra vật thể riêng biệt, nhặt vật nhỏ bằng đầu ngón tay.
NN: hiểu và nói một vài từ, hiểu và làm theo từ “không”, thực hiện mệnh lệnh đơn giản, nhìn vào đúng đồ vật khi cha mẹ gọi tên, có cử chỉ giao tiếp…
VĐThô: tập đứng à đứng vững, đi men tường, chập chững.
- Trẻ cần đi khám khi
Không bò hoặc đứng (có trợ giúp)
Không biết tìm đồ bị giấu
Chưa chỉ ngón trỏ tới đồ vật
Không có cử chỉ giao tiếp
Không có các âm lặp “baba, mama…”
Mất đi các kỹ năng đã làm được trước đó
6.Trẻ 13-18 tháng
CNXH: bắt chước, hiểu lời sai việc đơn giản được. Có cảm xúc: vui, giận, sợ hãi…biết công dụng của đồ vật quen thuộc, chơi giả vờ.
VĐTinh: sử dụng ngón tay dễ dàng, cầm đồ tự ăn, vẽ nguệch ngoạc, xếp chồng 2 khối…
NN: nói- hiểu được 4-6 từ đơn, chỉ nhận biết, yêu cầu khi muốn, hiểu mệnh lệnh.
VĐThô: tự đi một vài bước à đi vững, tập bước bậc thang.
- Trẻ cần đi khám khi
Chưa biết đi
Không biết sử dụng những đồ vật quen thuộc
Không chỉ ngón thể hiện nhu cầu
Không bắt chước
Vốn từ <6 từ và không thêm từ mới
Không chú ý đến người thân
Mất đi những kỹ năng đã đạt trước đó
7.Trẻ 18-24 tháng
CNXH:chủ động/ gọi trợ giúp khi đi vệ sinh, sử dụng vật đơn giảnà tự phục vụ. Tự tìm hiểu thế giới xung quanh, giả vờ đóng vai
VĐTinh: sử dụng ngón cái và ngón trỏ thuần thục hơn
NN: nói từ và câu ngắn, chỉà thể hiện nhu cầu bằng lời, xuất hiện thế giới biểu tượng bên trong, nói được câu 2 từ
VĐThô: đi vững, xuất hiện phối hợp vận động.
- Trẻ cần đi khám khi
Không đi vững
Không sử dụng đồ vật đúng chức năng
Không hiểu các chỉ dẫn đơn giản
Không bắt chước hoạt động và ngôn ngữ
Không nói được câu 2 từ
Mất đi những kỹ năng đã đạt trước đó
Trung Tâm Hoa Anh Đào